7- Karakter
|
E |
r zijn vele manieren om het karakter van de (hoofd)persoon in je verhaal tot uiting te laten komen. Je kunt het direct of indirect benoemen, langzaam blootleggen, beschrijven of het aan de lezer overlaten. Die mag er dan van vinden wat hij vindt, en ervan maken wat hij wil.
De laatste manier heeft verreweg mijn voorkeur. Gedurende het verhaal geef ik de lezer voldoende aanknopingspunten om een voorstelling te kunnen maken van iemands karaktereigenschappen. Het geeft mij als schrijver ruimte om te pas en te onpas iemand te schetsen in elke situatie. Het is dus aan de lezer om dat op te pikken, mocht hij/zij daar behoefte toe voelen.
Het zijn van een goedaard of een slechterik bepaalt nadrukkelijk de mate van sympathie voor die persoon. Dat begint al in kinderverhaaltjes. De heks en de fee zijn beide al op voorhand ingeschaald. Goed en slecht. Maar… bestaat er misschien ook een goede heks of een slechte fee? Zeer zeker bestaan die. Door er deze extra kwalificatie aan toe te voegen, wordt een andere beoordeling afgedwongen. Maar let wel, een goede fee kan ook pas in de loop van een verhaal een slechte fee worden en dat geldt ook voor de heks, maar dan andersom. Dus daarmee komt het aanvankelijk ingenomen standpunt onder druk te staan en zal er wellicht aanleiding zijn om de al toegekende sympathie te herzien.
Dus… de loop van een verhaal kan bepalend zijn voor de ontwikkeling van karakters. In deel 1 van An Ciorcal Dúnta zie je dat gebeuren met de hoofpersoon, Glenn Vandijk.
Door gebeurtenissen verandert zijn leven en daardoor ook zijn manier van denken. De hardheid en onverschilligheid voor de ander maakt plaats voor gevoel, en dat maakt hem min of meer tot een ander mens. En toch blijft het zaak om erbij te blijven. Mensen veranderen geen( of beter nooit) 100 procent, dat zeker niet. Sommige karaktertrekken blijven terugkomen, en vaak afhankelijk van de ontstane situatie, en onder druk van de omstandigheden, geldt dat ook voor Glenn Vandijk. Ik zal daar rekening mee moeten houden, want in het nieuwe verhaal over Grace, dochter van Glenn en Maddie, zullen er zeker situaties zijn waar de regel “zo vader zo dochter” van toepassing kunnen zijn. En natuurlijk ook “zo moeder, zo dochter”.
Het karakter van Grace kan ik niet los zien van alles wat er ondertussen in haar leven is gepasseerd. Daar dien ik rekening mee te houden. In de eerste drie delen van An Ciorcal Dúnta heb ik in feite al haar profiel bepaald, en daar dien ik dus naar te handelen.
En misschien is dat ook wel het mooie van schrijven. De schrijver moet zich de persoon kunnen voorstellen, hij moet in het brein van die persoon kunnen kruipen, en hem/haar laten handelen in de geest van het karakter van die persoon.
Wat de schrijver zelf denkt en vindt is hier van geen belang. Tenzij… de schrijver zelf de hoofdpersoon wil zijn. Maar goed, dat is in dit geval niet aan de orde.
An Ciorcal Dúnta is een verzonnen verhaal, en zeker geen biografie. De gebeurtenissen en de ontwikkeling van het verhaal zijn hoofdzakelijk bedacht en dus ontstaan tijdens het “maakproces”. Een idee, in grote lijnen uitgewerkt en uiteindelijk met als resultaat ca. 1400 pagina’s aan avontuur, romantiek, en emotie.
In die 1400 pagina’s zijn de hoofdpersonen uitgetekend. Hun handelingen geven de lezer een inzicht in de persoonlijkheid, en zullen daardoor ook de mate van sympathie bepalen voor die persoon. Het leuke van schrijven is natuurlijk wel dat gedurende het verhaal, de lezer zijn/haar mening zal moeten herzien. Soms zijn de dingen toch anders dan ze in eerste instantie leken te zijn. Dat blijft de uitdaging, maar let wel, de aard van het beestje laat zich niet zomaar veranderen. Wat gebeurd is, is gebeurd, wat gezegd is, is gezegd, en wat gedaan is, is gedaan, en wat geschreven is, is geschreven.
Het is dus niet helemaal vrijblijvend, want in het geval een hoofdpersoon zich aanvankelijk gedraagt als bullebak, moet hij “van goeden huize” komen om dat beeld te doen kantelen. Het vraagt in dat geval nogal wat van de schrijver. Of beter, deze metamorfose moet geloofwaardig zijn, verhaaltechnisch kloppen, en vooral ook wenselijk zijn. De wereld bestaat immers uit slechteriken, en er zijn er niet al te veel die het goede pad weer weten te vinden. Althans niet zonder slag of stoot, en de aanleiding moet vooral aannemelijk zijn.
Voor Grace heb ik het gedrag al min of meer bepaald. Haar aard is een product van haar jeugd, haar puberteit en het nu. Ze is gevormd door de gebeurtenissen in de drie delen van An Ciorcal Dúnta, daar is niet veel meer aan te doen. Maar nu ze aan een nieuw hoofdstuk in haar leven begint, krijgt ze van mij nieuwe kansen.
wordt vervolgd